Bất động sản là lĩnh vực hiện có những bước chuyển đổi số khá chậm so với các lĩnh vực khác, một phần là do phần lớn các thông tin thị trường không được công bố rộng rãi và lưu trữ theo quy trình đồng bộ. Ngoài ra, hiện vẫn còn thiếu những quy định thống nhất về việc lưu trữ, sắp xếp và truyền tải dữ liệu bất động sản giữa các đơn vị, khiến cho việc chuyển đổi số trở nên khó khăn hơn.
Theo ông Matthew Powell, Giám đốc Savills Hà Nội, rào cản cho việc chuyển đổi số mà các doanh nghiệp bất động sản đang đối mặt hiện nay chủ yếu là ở độ chính xác và sự rõ ràng của dữ liệu và thông tin. Ông Matthew Powell đánh giá: “Trong xu hướng của thế giới và bối cảnh Việt Nam đã đạt được những thành tựu nhất định trong ứng dụng công nghệ vào phát triển đô thị nói riêng và phát triển ngành bất động sản nói chung, chúng ta cần có một quy trình quản lý minh bạch, rõ ràng về lưu trữ thông tin đất đai cũng như các giao dịch bất động sản. Hơn nữa, các thông tin này cần được số hóa và quản lý tập trung ở cấp quốc gia thay vì ở cấp độ từng đơn vị hay công ty kinh doanh bất động sản riêng lẻ. Đại dịch Covid-19 đã nâng cao nhận thức về vai trò của hoạt động chuyển đổi số và trung tâm lưu trữ số liệu trong các dự án bất động sản”. Cụ thể hơn, khi thực hiện chuyển đổi số, các doanh nghiệp bất động sản cần chú ý tới các yếu tố chủ chốt gồm:
Thứ nhất, các công ty bất động sản dù hoạt động trong mảng tư vấn và phát triển sản phẩm hay công nghệ xây dựng, điều quan trọng đầu tiên cần nắm khi chuyển đổi số là học hỏi từ thực tiễn, tìm kiếm lời khuyên từ đội ngũ có kinh nghiệm phát triển công nghệ để đảm bảo thành quả thu được như kỳ vọng và đem tới lợi ích tốt nhất cho khách hàng, dân cư và đối tác.
Chuyển đổi số trong bất động sản đồng nghĩa với việc hợp lý hóa quy trình, làm cho quy trình trở nên minh bạch nhất có thể, và đặc biệt tạo thêm niềm tin cho người mua, nâng cấp chất lượng, hiệu quả cho mọi hoạt động trong ngành. Hoạt động số hóa cũng nên tập trung trên một hệ thống, theo vòng đời của dự án, từ phát triển, xây dựng, cho thuê đến quản lý vận hành sau này. Quan trọng là cải thiện việc lưu trữ và truyền tải thông tin, giảm thiểu những đặc tính đã trở nên lỗi thời trong ngành bất động sản như việc quá phụ thuộc vào các loại giấy tờ. Khi các loại giấy tờ được số hóa thì thông tin không chỉ được truyền tải hiệu quả hơn, mà còn đồng thời còn mang lại tính bảo mật cao hơn.
Thứ hai, hiện thị trường bất động sản tại Việt Nam vẫn phụ thuộc khá nhiều vào các loại giấy tờ, do đó chúng ta có thể nghĩ đến việc số hóa những giấy tờ đó lên hệ thống quản lý chung mang tính quốc gia. Việc có một hệ thống thống nhất ở tầm mức quốc gia có thể đem lại nhiều lợi ích. Đơn cử, thời gian qua, giá đất tăng một phần là bởi các môi giới cố tình tung tin đồn và cố tình đẩy giá đất lên cao. Nguyên nhân của việc tăng giá bất động sản cũng được là do các bên môi giới cố tình tung tin đẩy giá tăng. Vậy nên cần có quy chế và quy định cho ngành nghề này, tương tự tại một số nước như Anh hay Hong Kong, các môi giới cũng phải được cấp bằng để hoạt động trong lĩnh vực bất động sản. Điều quan trọng không phải do chính sách mà phải đảm bảo thị trường đảm bảo về cung cầu, trong đó, các chính sách cần tập trung để đảm bảo tránh lạm phát, kiểm duyệt giá nhà đất.
Thứ ba, chuyển đổi số là một quá trình tiếp diễn liên tục, liên quan trực tiếp tới các hoạt động kinh doanh đầu tư, đặc biệt là hoạt động tiếp thị chuyên biệt cũng như quản lý vận hành bất động sản. Chuyển đổi số cần sự tận tâm và kiên trì, các công ty tiến hành quá trình chuyển đổi số nửa vời thường sẽ không đạt thành công như mong đợi. Lấy ví dụ, tiềm năng của Proptech tại Việt Nam là rất lớn. Ứng dụng của proptech không chỉ dừng lại ở việc quản lý vận hành tòa nhà hay kiểm soát số lượng dự án, khách hàng mà còn cả trong việc kiến tạo môi trường sống, làm việc thuận lợi hơn cho cư dân và khách thuê. Có hàng ngàn các khía cạnh của thị trường bất động sản mà proptech có thể phát triển. Vậy nên tôi rất kỳ vọng để được chứng kiến những thành tựu và giải pháp công nghệ mới trong ngành mà doanh nghiệp phát triển proptech mang lại trong tương lai. Để có thể khai thác triệt để proptech, các doanh nghiệp công nghệ cần có cái nhìn sâu sắc hơn, thấu hiểu những đặc tính của bất động sản cũng như các yêu cầu của lĩnh vực này.
Trong những năm qua, Savills Việt Nam đã thành lập đội ngũ phát triển phần mềm riêng và các hoạt động liên quan tới đổi mới, để hỗ trợ và thúc đẩy quá trình chuyển đổi số. Chúng tôi đã có một số thành tựu nhất định trong mảng nghiên cứu – tư vấn, đặc biệt là trong hoạt động quản lý – vận hành bất động sản với phần mềm ứng dụng Property Cube với mục tiêu mang đến giải pháp hỗ trợ công tác vận hành hiệu quả tại các dự án hiện Savills đang quản lý. Ở bình diện quốc tế, Property Cube đang được ứng dụng sử dụng tại các thị trường khác của Savills gồm Singapore và Hong Kong. Hoặc, riêng trong lĩnh vực Cho thuê Thương mại, chúng tôi cũng đang vận hành một nền tảng khác có tên Commercial Cube, hỗ trợ đắc lực mọi hoạt động trong thị trường cho thuê thương mại và làm việc hiệu quả với các khách hàng doanh nghiệp.
Để đáp ứng nhu cầu bùng nổ về chuyển đổi số, các trung tâm dữ liệu đã và đang được mở rộng nhanh chóng trên toàn cầu. Đến năm 2026, quy mô của thị trường dữ liệu toàn cầu dự kiến sẽ đạt 251 tỷ USD với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm từ là 4,5%. Việc dịch chuyển sang lưu trữ đám mây sẽ trở thành yếu tố then chốt của nhiều công ty, vậy nên nhu cầu về các cơ sở trung tâm dữ liệu sẽ tiếp tục phát triển trong tương lai gần, tạo ra những yêu cầu thuê mới cho các bất động sản thương mại.
Thùy Dân